تنوع ژنتیکی لاین های جو بدون پوشینه و تجزیه علیت براساس عملکرد دانه و سایر ویژگی‌های زراعی

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی 20 لاین جو بدون پوشینه، بذور ژنوتیپ های مورد استفاده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال‌های 1385 و 1386 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز کشت گردید و عملکرد دانه، اجزای عملکرد و برخی از صفات زراعی دیگر اندازه گیری شدند. اختلاف بین ژنوتیپ های مورد مقایسه از نظر اکثر صفات معنی دار بود که نشان دهنده تنوع ژنتیکی بالا برای صفات مورد بررسی در بین ژنوتیپ ها بود. ژنوتیپ های شماره 6، 1 و 5 دارای بالاترین عملکرد کل دانه بودند. تجزیه خوشه‌ای، 20 ژنوتیپ جو بدون پوشینه را به سه گروه منتسب کرد و تجزیه به مؤلفه های اصلی نیز گروه بندی حاصل از تجزیه خوشه ای را تأیید کرد. گروه دوم که شامل پنج ژنوتیپ بود، از نظر عملکرد دانه تک بوته، عملکرد دانه پنجه های بارور، عملکرد دانه سنبله اصلی، تعداد دانه در سنبله اصلی و پنجه های بارور، شاخص برداشت تک بوته، بیوماس تک بوته، تعداد پنجه بارور و وزن سنبله اصلی از ارزش بالاتر از میانگین برخوردار بود. بنابراین، ژنوتیپ های این گروه را می توان برای بهبود عملکرد دانه مورد استفاده قرار داد. در تجزیه علیت عملکرد دانه با اجزای آن، تعداد دانه در سنبله اصلی و تعداد پنجه بارور روی عملکرد دانه تک بوته اثر مستقیم مثبت و بالایی داشتند ولی اثر مستقیم وزن هزار دانه روی عملکرد دانه کمتر از این دو صفت بود. بنابراین، تعداد دانه در سنبله اصلی و تعداد پنجه بارور از مهمترین اجزای عملکرد تک بوته در جو بدون پوشینه محسوب شدند که می توان از این صفات در امر گزینش در نسل های در حال تفرق استفاده به عمل آورد.